Çorum İli Genel Özellikleri

**Papatya** · 19 Şubat 2024, 16:41

[Foruma üye olmadığınız sürece forum içeriğindeki bağlantıları görüntüleyemezsiniz. Foruma üye olmak için TIKLAYIN!]

Çorum, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nin Orta Karadeniz bölümünde yer alan bir ildir.

04 Şubat 2021 TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 14 İlçe, 16 belediye, bu belediyelerde 126 mahalle, ayrıca 759 köy bulunmaktadır.

Çorum ili, leblebisi ile tanınır. İlde toprak ve makine endüstrisi oldukça gelişmiştir. Osmancık ilçesinde pirinç üretimi etkin bir şekilde yapılmaktadır. Kapari bitkisinin Türkiye'deki anavatanı Osmancık ilçesidir.

Tarihçe

Çorum il toprakları tarihi devirlerin en başından beri insan yerleşimine sahip olmuştur. Kadim Hititler'in başkenti Hattuşaş Çorum ilindedir. Tarihi devirlere bakıldığında Alacahöyük, Hattuşaş, İskilip, Kuşsaray, Pazarlı, Eskiyapar, Büyükgülücek ve Balimsultan köyü çevresinde yapılan arkeolojik kazılarda ve toprak üstü buluntularından anlaşılır ki Bakır Çağı ile Tunç Çağı zamanlarına giden araç, gereç ve silahlar bulunmuştur.

MÖ ? - MÖ 4000 - Kalkolitik Dönem
MÖ 3000 - MÖ 2000 - İlk Tunç Çağı, (bu dönemden kalma Bayat ilçesine 15 km uzaklıkta Dere Kutuğun köyünde bakır izabe ocağı (dökümhane) olduğu MTA tarafından bulunmuştur).
MÖ 2000 - MÖ 1650 - Orta Tunç Çağı
MÖ 3000? - MÖ 1650 - Hatti dönemi ve İskilip merkezinde Anadolu'nun ilk sağlık kültü olan Yivlik kayası ve suyu kenarındaki Asklepios'un kurulması
MÖ 2000? - MÖ 1300 - Kaşkalar
MÖ 1650 - MÖ 1460 - Hitit Krallığı
MÖ 1460 - MÖ 1200 - Hitit İmparatorluğu
MÖ 1200 - MÖ 700 Paflagon (Kızılırmak'ın batısı)
MÖ 750 - MÖ 330 Frig
MÖ 676 - İskit akınları
MÖ 550 - MÖ 332 - Pers akınları (Kızılırmak'ın doğusu)
MÖ 300 - MÖ 200 Galat egemenliği, İskilip, Galatların ikinci krallık merkezi oldu.
MÖ 323 - MS 170 - Kapadokya (Kızılırmak'ın doğusu)
MÖ - MS - Pontus
175 - 395 - Roma İmparatorluğu
395 - 1071 - Bizans İmparatorluğu hükümdarlığı dönemi
3 Eylül 968 - Çorum, Amasya ve Kastamonu civarında deprem
1050 - Merkez üssü Amasya olan bir deprem
1074 - Çorum'un Bizans İmparatorluğu'nun elinden alınması.
1075 - Çorum'un Bizans'tan alındığı yıl yaşanan Danişmend depremi
1080 - Türklerin (Danişmentliler Beyliği'nin) yöreye kalıcı olarak yerleşmeleri ve şimdiki Çorum şehrini kurmaları
1097 - 1101 - Haçlı ordusunun saldırısı
1109 - Danişmentlilerin yöreye tamamen egemen olmaları
1175 - Anadolu Selçukluları'nın eline geçti.
1240 - Babai ayaklanması
1240+ - İskilip; Ceceli Aşireti Cece oğullarından Yahya Bey’in idaresinde girer daha sonra Nureddin Caca aşiret beyi olur.
1257 - İskilip, Ulucami (Çarşı Camii) deprem nedeniyle yıkıldı ve yeniden yapıldı
1272 - Aslen İskilipli olan Kırşehir Emiri Caca Nureddin (Nureddin Cibril bin Caca) İskilip'e vakıf olarak medrese, camii ve hamam yaptırdığına dair vakfiyenameyi kaleme alır. İskilip kütüphanesinde yazılı tarih içinde ilk kuruluşu da bu vakfiyede yer alan medrese kitaplığına dayanır.
1283 - Mecitözü Elvan Çelebi Tekkesi açıldı.
1300 - iskilip ilçesi merkezli olarak bölge Germiyanoğullarının idaresine girdi.
1344 - İskilip ilçesi'nin batısında yer alan dağlık alanlar sınır olmak üzere bölge Eretna Beyliği'ne dahil oldu.
1352 - Mecitözü Elvan Çelebi Zaviyesi
1381 - Çorum havarisi Eretna devletinin el değiştirmesi sonucu Kadı Burhaneddin hükümranlığına dahil oldu.
1391 - Kısa bir süre için Osmanlı devleti hükümranlığına dahil oldu.
1392 - Kadı Burhaneddin, Şehzade Ertuğrul komutasındaki Osmanlı devleti ordusunu Çorum yakınlarında (Kırkdilim) yendi ve bu savaşta Yıldırım Beyazıd'ın taht varisi oğlu Ertuğrul öldü.
1398 - Akkoyunlu hükümdarı Kara Yülük Osman Bey tarafından Kadı Bürhaneddinin öldürülmesiyle birlikte Çorum ve havarisinin Osmanlı devleti hükümranlığına dahil olması.
1398 - Çorum, şimdiki Sivas şehrinin merkezi olduğu 'Rumiye-i Suğra' adını taşıyan Osmanlı eyaletine bağlı sancak merkezi oldu.
1409 - II. Bayezid zamanında olan deprem 40 gün devam etmiştir.
1416 - İskilip ilçesi, Çelebi Mehmed tarafından Osmanlı devletine kalıcı olarak dahil oldu.
1419 - Tekkeköy Abdalata Tekkesi
1423 - Çorum, şimdiki Amasya şehrinin merkezi olduğu eyalete bağlı sancak merkezi oldu.
1427 - Yörgüç Paşa, Osmancık ve Çorum'da asileri yenerek yeniden merkezi otoriteyi sağladı.
1428 - Osmancık, İmaret Camisi
1435 - Kara Yülük Osman Beyin iki oğlu Osmanlıya sığınırak önce Mecitözü şimdiki Elvançelebi beldesindeki Elvan Çelebi Dergahına gelirler bunu haber alan devrin padişahı II. Murad, Hasan ve Üveys adlı bu iki kardeşe ve ailelerine İskilipi Tımar olarak verir.
1436 - Yörgüç Paşa, İskilip şehrine Amasya'da kurulu vakfına irad/gelir edilmek üzere hamam yaptırdı. Vakfiye Tarihi.

İskilip kaya mezarları
1446 - Deprem, çok şiddetli olur ve halk arasında Danişmend Zelzelesi yahut Küçük Kıyamet denilir. 40 gün aralıklarla sürer

Arslanlı kapı, Hattuşaş
1484 - Osmancık, Sultan II. Bayezıd Köprüsü
1494 - Tacettin Paşa Hamamı Tacettin İbrahim Paşa tarafından yaptırılmıştır.
1512 - I. Selim'in tahta çıkışı esnasında Çorum yöresinde Alevi kalkışması.
1514 - Şiddetli depremde Çorum'un üçte biri yıkılırak harap olur. Bu deprem sonrasında halkın çoğunluğu Mısır'a göç etmek zorunda kalmıştır.
1543 - 30 kadar evi yıkan bir deprem
1559 - Gülabibey Camii'nin de yıkıldığı ve şehre zarar ziyan veren bir deprem
1560 - Çorum yöresinde medrese talebelerinin kalkışması
1573 - Ali Paşa tarafından Tarihi Ali Paşa Hamamı inşa edilmiştir.
1579 - Deprem, bu depremden halk çok mağdur oldu ve hububatdan alınan vergi o yıl alınmamıştır.
1582 - Yeşilırmak yöresinde yoğunlaşan ayaklanmaların sonucunda güpegündüz İskilip'in silahlı ayaklanmacılarca basılması.
1585 - Çorum ve Amasya depremi
1591 - Çorum, şimdiki Ankara şehrinin merkezi olduğu eyalete bağlı sancak merkezi oldu.
1595 - Çorum, şimdiki Amasya şehrinin merkezi olduğu eyalete bağlı sancak merkezi oldu.
1601 - Celali kalkışmasının elebaşı Karayazıcı'nın öldürülmesi.
1601 - 1610 - Büyük Kaçgunluk Devri devlet erkinin yörede tümden ortadan kalktığı bu dönemde; İskilip, Merzifon, Osmancık ve Gümüş yerleşimlerine Süleyman, Kara Ahmet ve Musa adındaki şefelerin önderliğinde suhte ve leventlerin baskınlar yaparak insanların mallarını ve erkek çocuklarını kaçırmışlardır.
1692 - Büyük bir deprem olmuştur, şehirler ve köyler harap olmuştur.
1729 - Çorum'da kuşluk vaktinde deprem oldu. Aynı gün altı kere deprem oldu, bir aydan fazla devam etti, İskilip ilçesi'nin bütün evleri harap oldu
1730 - Şimdiki İskilip kütüphanesinin ikincil temeli olan; Hocazade, Şeyh Hasip ve Hacıbey kütüphaneleri kuruldu.
1730 - Dedesli ovasında yer alan alevi köylerinin ilk kez kurulması.
1734 - Şiddetli bir deprem oldu.
1754 - Kalınsaz adı ile (Sungurlu) Yozgat'a bağlı nahiye oldu.
1756 - Şimdiki Çorum İl kütüphanesinin çekirdeği ve başlangıcı kabul edilen Elhaç Ali Efendi bin Mahmut vakıf kütüphanesi açıldı.
1759 - Şiddetli bir deprem oldu
1763 - Çorum'un Çapanoğlu Ahmed Paşa'ya arpalık olarak verilmesi.
1793 - Çorum depremi.
1794 - Kalınsaz (Sungurlu) nahiyesi Çorum'a bağlandı.
1800 - Deprem ve 600 kişi şehri terk eder. Bu deprem ve sonrasında çıkan yangınların sonucu yılgınlığa düşen halkın büyük bir çoğunluğu Mısır'a göç etmiştir.
1822 - İskilip, Terzi Bekir kütüphanesi kuruldu
1824 - Deprem halk uzun süre çadırlarda ikamet etti.
1828 - İskilip içme suyunun bilinen temellerinden olan Hacı Ali çeşmelerinin vakıf olarak kurulması.
1841 - Çorum, Sivas eyaletinden alınıp Ankara eyaletine bağlı sancak merkezi.
1848 - İskilip Camii Kebir (Ulu Camii) kütüphanesi kuruldu.
1863 - Çorum, sancak merkezi kazaya çevrildi.
1864 - Çorum, Yozgat sancağına bağlı kaza olarak bağlandı.
1864 - Osmancık, Amasya sancağına bağlandı.
1866 - Kalınsaz, Budaközü (Sungurlu) adı ile kaza oldu.
1866 - Hacıköy (Mecitözü) kaza oldu.
1866 - İskilip, Amasya'dan alınarak Çankırı sancağına kaza olarak bağlandı.
1866 - Ruslar tarafından Kafkasyadan sürgün edilen Çerkesler İskilip'e geldi.
1871 - Mecitözü Rüşdiyyesi açıldı.
1872 - Çorum Rüşdiyyesi açıldı.
1872 - İskilip belediye teşkilatı kuruldu
1875 - İskilip, Kastamonu Vilayetine bağlı.
1876 - Çorum belediye teşkilatı kuruldu
1879 - İskilip ve Sungurlu'da Rüşdiyye okulları açıldı.
1890 - İskilip ilçesi, Amasya sancağına kaza olarak bağlandı.
1891 - Osmancık belediye teşkilatı kuruldu
1894 - Çorum, Ankara vilayetine bağlı olarak yeniden sancak merkezi yapıldı ve İskilip, Osmancık ile Sungurlu kazaları Çorum Sancağına bağlandı. Çağımızdaki siyasi idarenin banisi oldu bu durum. Bu durum devirin Osmanlı paşası Yedi Sekiz Hasan Paşa'ın gayreti ile meydana gelir.
1895 - Çorum Hasan Paşa Kütüphanesi kuruldu.
1902 - Çorum İdadi mektebi faaliyete geçirildi.
1905 - Alaca belediye teşkilatı kuruldu
1908 - İskilip merkezli büyük yıkıma yol açan deprem
1911 - Kargı belediye teşkilatı kuruldu
1914 - Çorum, yeni bir padişah salnamesi ile Ankara'ya bağlı sancak merkezi olur ve İskilip, Osmancık, Sungurlu, Mecitözü ile Alaca'da Çorum'a bağlı kılınır.
1919 - Hüseyinabad (Alaca) nahiyesi kaza yapıldı.
1920 - Çapanoğlu, Pontus ve Aynacıoğlu ayaklanmaları. Bu ayaklanmalar Çorum merkez ilçesinin doğu ve kuzeyinde etkili oldu.
1920 - Çerkez Ethem ve birliklerinin isyancıları yenmesi.
1921 - Çorum Türkiye Cumhuriyeti'nin müstakil sancak oldu.
1924 - Çorum Türkiye Cumhuriyeti'nin müstakil vilayeti oldu.
1924 - İskilip Halk kütüphanesi Caca Bey mescidi yanında ilk düzenli yerinde açılır.

Kızılırmak, İskilip - Çorum yolu üzerinde ilk köprü, Kaymakam Baha Koldaş dönemi 1925
1925 - İdadi Mektebi ortaokul yapıldı.
1925 - Yazılı tarih boyunca Kızılırmak üzerinde bilinen İskilip - Çorum arası ilk köprü ahşap olarak kullanıma açıldı.
1929 - Çorum Meteoroloji İstasyonu kuruldu
1932 - Çorum'da modern un üretiminin başlangıcı olan Hatap Un Fabrikası üretime başladı.
1932 - Çorum Kızılay Şubesi açıldı.
1935 - Hüseyinabad kazasının adı Alaca olarak değiştirildi
1939 - Merkez üssü Erzincan olan deprem Çorum ve havarisinde yıkıma neden oldu.
1941 - Alacahöyük Müzesi açıldı
1943 - Çorum'da meydana gelen depremde 2554 ev yıkıldı ve 618 kişi öldü.
1945 - İskilip ilçesine tümü bağlı Dedesli Ovası köylerinin ırmağın doğu yakasında kalanlarının tümü Çorum merkez ilçeye dönemin valisinin ısrarıyla bağlanması.
1946 - Çorum'da ilk kez toprak sanayisi olarak Yıldız Kiremit ve Tuğla Fabrikası quruldu.
1953 - Kastamonu ili ilçesi Kargı, Çorum iline dahil oldu.
1957 - Çorum Çimento Fabrikası faaliyete başladı.
1958 - Bayat belediye teşkilatı kuruldu
1958 - İskilip ilçesinin nahiyesi olan Alagöz, Bayat adıyla ilçe olarak Çorum vilayetine dahil oldu.
1959 - Mecitözü ilçesinin nahiyesi olan Ortaköy ilçe olarak Çorum vilayetine dahil oldu.
1966 - Boğazköy Müzesi açıldı.
1966 - Çorum'da makine sanayisinin başlangıcı olan Çağıl Makina faaliyete başladı.
1968 - Çorum Müzesi açıldı.
1969 - Uğurludağ belediye teşkilatı kuruldu
1973 - Çorum makine imalat sanayisinin öncülerinden olan Arsan Makina İmalat Tic. A.Ş.
1975 - İki yıllık yüksek okullar açıldı; Makina Meslek Yüksek Okulu ve Eğitim Enstitüsü.
1975 - Çorum Yem Fabrikası üretime girdi.
1976 - ÇOPİKAS A.Ş. kuruldu, kâğıt ve oluklu mukavva fabrikası üretime başladı
1977 - Çorum Organize Sanayi Bölgesi işletmeye açıldı.
1977 - Çorum Süt Peynir ve Tereyağı Fabrikası üretime başladı.
1980 - Tarihe Çorum Olayları diye giren Alevi - Sünni kışkırtılmasında ölenler oldu ve Çorum merkez ilçede çok sayıda aile Çorum'dan göç etti.
1981 - Çorum'un ilk demir çelik dökümhanesi olan Kızılırmak Döküm Sanayii ve Ticaret A.Ş. açıldı.
1981 - Ayvaz Kale Kiremit Fabrikası işletmeye açıldı.
1981 - İlk kez Hitit Festivali düzenlendi.
1982 - İl genelindeki kiremit ve tuğla fabrikası sayısı 40 adete ulaştı.
1985 - Çorum'un ilk bakır fabrikası Hançerliler Bakır Ltd. Şti faaliyete geçti.
1985 - Çorum makine sektöründe faaliyet gösteren Erdal Özkan Makina A.Ş. faaliyetine başladı
1985 - Çorum makine imalat sanayisinin öncülerinden olan Altan Makina ve Çelik Döküm Ltd. Şti. faaliyete geçti.
1987 - Çorum toprak sanayi makineleri imalatı öncülerinden yeni ürün ve tasarımlarıyla Yaşar Okumuş, Anmaksan Makine San.Tic. Ltd. Şirketini kurdu.
1987 - Çorum'da döküm sektörüne yönelik makine modeli imalatı yapan ilk firma Çorum Özmakina Model ve Döküm San.Tic.Ltd.Şti. faaliyete başladı.
1987 - Çorum'un ilk yüksek evsaflı krom çelik dökümhanesi olan Duduoğlu Çelik Döküm Sanayii Ticaret A.Ş. faaliyete girdi.
1987 - Hayat şırınga, Hayat Tıbbi Aletler ve Oluklu Mukavva San. Ve Tic. A.Ş kuruldu.
1987 - İskilip ilçesinin bucağı olan Uğurludağ ilçe olarak Çorum iline dahil oldu.
1987 - Sungurlu ilçesinin bucağı olan Boğazkale ilçe olarak Çorum iline dahil oldu.
1990 - Çorum' da ilk hidrolik pompa fabrikası Kozmak Hidrolik faaliyete geçti.
1990 - Osmancık ilçesinin bucağı olan Dodurga ilçe olarak Çorum iline dahil oldu.
1990 - Çorum merkez ilçesinin bucağı olan Laçin ilçe olarak Çorum iline dahil oldu.
1990 - İskilip ilçesinin kasabası olan Karaören adı değiştirilip Oğuzlar adıyla ilçe olarak Çorum iline dahil oldu.
1996 - 5.6 ve 5.4 şiddetinde peş peşe iki deprem olur, can kaybı olmadı.
Coğrafya
Çorum il topraklarının %61'i dağlıktır. Bu dağlar derin vadilerle yarılarak birbirinden ayrılmışlardır.

Dağlar kuzey-batı yönünde uzanmıştır. Çorum il topraklarının batı kısmı Kuzey batı Anadolu'nun en önemli dağ sırası olan ve batıda Sakarya nehri ile doğuda Kızılırmak nehri arasında uzanan Köroğlu Dağ sırasının en doğu ucunda yer alır. Köroğlu dağ sırasının Kızılırmak havzasına ulaştığı yerde oluşan önemli yerleşmeler; İskilip, Bayat, Kargı, Oğuzlar, Dodurga, Alpagut'tur.

Çorum ili İç Anadolu bölgesinin kuzey kısmında yer almaktadır. Karasal iklimi etkisi altındadır. Doğusunda Amasya, güneyinde Yozgat, batısında Çankırı, kuzeyde Sinop, kuzey batısında Kastamonu, kuzey doğusunda Samsun, güney batısında Kırıkkale illeri ile çevrilidir.

Çorum şehir merkezinin diğer şehirlere uzaklığı; Ankara'ya 244, İstanbul'a 608, Amasya'ya 92, Sinop'a 294, Samsun'a 172, Tokat'a ise 188 kilometredir.

İlçelerin il merkezine uzaklıkları; Alaca 52, Bayat 83, Boğazkale 87, Dodurga 42, İskilip 56, Kargı 106, Laçin 29, Mecitözü 37, Oğuzlar 68, Ortaköy 57, Osmancık 59, Sungurlu 72 ve Uğurludağ 66 km'dir.

Ovalar

Kızılırmak ve Taybı ovası, İskilip; En bereketli ova
Çorum Ovası: arazi 375 km², yükseklik 800 m
Bozboğa Ovası: arazi 70 km², yükseklik 820 m
Ovasaray Ovası: arazi 75 km², yükseklik 700–800 m
Hüseyin Ovası: arazi 264 km², yükseklik 725 – 875 m
Dedesli Ovası: arazi 250 km² yükseklik 500 – 550 m
Taybı Ovası: arazi 144 km², yükseklik 500 – 550 m
Irmak Ovası: arazi 600 km², yükseklik 500–550 m
Seydim Ovası: arazi 50 km², yükseklik 950 m
Mecitözü Ovası: arazi 100 km², yükseklik 950 m
Osmancık Ovası: arazi 300 km², yükseklik 300 – 350 m
Düvenci Ovası: arazi 32 km², yükseklik 900 m
Hamamözü Ovası: arazi 75 km², yükseklik 400 – 500 m
Kuyumcu Ovası: arazi 72 km², yükseklik 400 – 500 m
Sungurlu Ovası: arazi 750 km², yükseklik 550 –580 m

Akarsuları

İskilip; Dedesli Ovası yakınları Kızılırmak
Kızılırmak
Yeşilırmak
Çat suyu
Mecitözü çayı
Çekerek ırmağı
Dağlar
Erenler tepesi 2.097 m
Öbek Tepesi-2064 m ( geçmiş dağı Bayat)
Türbe tepe 1.981 m
Kara tepe - 1.846 m
Kırklar Dağ - 1.791 m
Çal dağı -
Ada dağı -
Kartal dağı - 1.777 m
Teke dağı - 1.700 m
Kavak dağı -
Göl dağı -
Deveci dağı -
Sakaröküz dağı -
Çatalkaya Tepesi-Karadağ 1.566 m

Nüfus

Güncel Nüfus Değerleri(TÜİK 6 Şubat 2024 verileri)

Çorum ili nüfusu: 528.351'dir. Bu nüfusun %74,35'i şehirlerde yaşamaktadır (2023 sonu). İlin yüzölçümü 12.428 km2'dir. İlde km2'ye 43 kişi düşmektedir. (Bu sayı Merkez ilçede 121’dir.) İlde yıllık nüfus % 0,80 oranında artmıştır.

Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Uğurludağ (% 36,84)- Merkez ilçe (-% 1,60)

06 Şubat 2024 TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 14 İlçe, 16 belediye, bu belediyelerde 126 mahalle, ayrıca 759 köy bulunmaktadır.

alıntı

19 Şubat 2024, 16:41	#1
Çevrimdışı Papatya	Çorum İli Genel Özellikleri Çorum İli Genel Özellikleri [Foruma üye olmadığınız sürece forum içeriğindeki bağlantıları görüntüleyemezsiniz. Foruma üye olmak için TIKLAYIN!] Çorum, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nin Orta Karadeniz bölümünde yer alan bir ildir. 04 Şubat 2021 TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 14 İlçe, 16 belediye, bu belediyelerde 126 mahalle, ayrıca 759 köy bulunmaktadır. Çorum ili, leblebisi ile tanınır. İlde toprak ve makine endüstrisi oldukça gelişmiştir. Osmancık ilçesinde pirinç üretimi etkin bir şekilde yapılmaktadır. Kapari bitkisinin Türkiye'deki anavatanı Osmancık ilçesidir. Tarihçe Çorum il toprakları tarihi devirlerin en başından beri insan yerleşimine sahip olmuştur. Kadim Hititler'in başkenti Hattuşaş Çorum ilindedir. Tarihi devirlere bakıldığında Alacahöyük, Hattuşaş, İskilip, Kuşsaray, Pazarlı, Eskiyapar, Büyükgülücek ve Balimsultan köyü çevresinde yapılan arkeolojik kazılarda ve toprak üstü buluntularından anlaşılır ki Bakır Çağı ile Tunç Çağı zamanlarına giden araç, gereç ve silahlar bulunmuştur. MÖ ? - MÖ 4000 - Kalkolitik Dönem MÖ 3000 - MÖ 2000 - İlk Tunç Çağı, (bu dönemden kalma Bayat ilçesine 15 km uzaklıkta Dere Kutuğun köyünde bakır izabe ocağı (dökümhane) olduğu MTA tarafından bulunmuştur). MÖ 2000 - MÖ 1650 - Orta Tunç Çağı MÖ 3000? - MÖ 1650 - Hatti dönemi ve İskilip merkezinde Anadolu'nun ilk sağlık kültü olan Yivlik kayası ve suyu kenarındaki Asklepios'un kurulması MÖ 2000? - MÖ 1300 - Kaşkalar MÖ 1650 - MÖ 1460 - Hitit Krallığı MÖ 1460 - MÖ 1200 - Hitit İmparatorluğu MÖ 1200 - MÖ 700 Paflagon (Kızılırmak'ın batısı) MÖ 750 - MÖ 330 Frig MÖ 676 - İskit akınları MÖ 550 - MÖ 332 - Pers akınları (Kızılırmak'ın doğusu) MÖ 300 - MÖ 200 Galat egemenliği, İskilip, Galatların ikinci krallık merkezi oldu. MÖ 323 - MS 170 - Kapadokya (Kızılırmak'ın doğusu) MÖ - MS - Pontus 175 - 395 - Roma İmparatorluğu 395 - 1071 - Bizans İmparatorluğu hükümdarlığı dönemi 3 Eylül 968 - Çorum, Amasya ve Kastamonu civarında deprem 1050 - Merkez üssü Amasya olan bir deprem 1074 - Çorum'un Bizans İmparatorluğu'nun elinden alınması. 1075 - Çorum'un Bizans'tan alındığı yıl yaşanan Danişmend depremi 1080 - Türklerin (Danişmentliler Beyliği'nin) yöreye kalıcı olarak yerleşmeleri ve şimdiki Çorum şehrini kurmaları 1097 - 1101 - Haçlı ordusunun saldırısı 1109 - Danişmentlilerin yöreye tamamen egemen olmaları 1175 - Anadolu Selçukluları'nın eline geçti. 1240 - Babai ayaklanması 1240+ - İskilip; Ceceli Aşireti Cece oğullarından Yahya Bey’in idaresinde girer daha sonra Nureddin Caca aşiret beyi olur. 1257 - İskilip, Ulucami (Çarşı Camii) deprem nedeniyle yıkıldı ve yeniden yapıldı 1272 - Aslen İskilipli olan Kırşehir Emiri Caca Nureddin (Nureddin Cibril bin Caca) İskilip'e vakıf olarak medrese, camii ve hamam yaptırdığına dair vakfiyenameyi kaleme alır. İskilip kütüphanesinde yazılı tarih içinde ilk kuruluşu da bu vakfiyede yer alan medrese kitaplığına dayanır. 1283 - Mecitözü Elvan Çelebi Tekkesi açıldı. 1300 - iskilip ilçesi merkezli olarak bölge Germiyanoğullarının idaresine girdi. 1344 - İskilip ilçesi'nin batısında yer alan dağlık alanlar sınır olmak üzere bölge Eretna Beyliği'ne dahil oldu. 1352 - Mecitözü Elvan Çelebi Zaviyesi 1381 - Çorum havarisi Eretna devletinin el değiştirmesi sonucu Kadı Burhaneddin hükümranlığına dahil oldu. 1391 - Kısa bir süre için Osmanlı devleti hükümranlığına dahil oldu. 1392 - Kadı Burhaneddin, Şehzade Ertuğrul komutasındaki Osmanlı devleti ordusunu Çorum yakınlarında (Kırkdilim) yendi ve bu savaşta Yıldırım Beyazıd'ın taht varisi oğlu Ertuğrul öldü. 1398 - Akkoyunlu hükümdarı Kara Yülük Osman Bey tarafından Kadı Bürhaneddinin öldürülmesiyle birlikte Çorum ve havarisinin Osmanlı devleti hükümranlığına dahil olması. 1398 - Çorum, şimdiki Sivas şehrinin merkezi olduğu 'Rumiye-i Suğra' adını taşıyan Osmanlı eyaletine bağlı sancak merkezi oldu. 1409 - II. Bayezid zamanında olan deprem 40 gün devam etmiştir. 1416 - İskilip ilçesi, Çelebi Mehmed tarafından Osmanlı devletine kalıcı olarak dahil oldu. 1419 - Tekkeköy Abdalata Tekkesi 1423 - Çorum, şimdiki Amasya şehrinin merkezi olduğu eyalete bağlı sancak merkezi oldu. 1427 - Yörgüç Paşa, Osmancık ve Çorum'da asileri yenerek yeniden merkezi otoriteyi sağladı. 1428 - Osmancık, İmaret Camisi 1435 - Kara Yülük Osman Beyin iki oğlu Osmanlıya sığınırak önce Mecitözü şimdiki Elvançelebi beldesindeki Elvan Çelebi Dergahına gelirler bunu haber alan devrin padişahı II. Murad, Hasan ve Üveys adlı bu iki kardeşe ve ailelerine İskilipi Tımar olarak verir. 1436 - Yörgüç Paşa, İskilip şehrine Amasya'da kurulu vakfına irad/gelir edilmek üzere hamam yaptırdı. Vakfiye Tarihi. İskilip kaya mezarları 1446 - Deprem, çok şiddetli olur ve halk arasında Danişmend Zelzelesi yahut Küçük Kıyamet denilir. 40 gün aralıklarla sürer Arslanlı kapı, Hattuşaş 1484 - Osmancık, Sultan II. Bayezıd Köprüsü 1494 - Tacettin Paşa Hamamı Tacettin İbrahim Paşa tarafından yaptırılmıştır. 1512 - I. Selim'in tahta çıkışı esnasında Çorum yöresinde Alevi kalkışması. 1514 - Şiddetli depremde Çorum'un üçte biri yıkılırak harap olur. Bu deprem sonrasında halkın çoğunluğu Mısır'a göç etmek zorunda kalmıştır. 1543 - 30 kadar evi yıkan bir deprem 1559 - Gülabibey Camii'nin de yıkıldığı ve şehre zarar ziyan veren bir deprem 1560 - Çorum yöresinde medrese talebelerinin kalkışması 1573 - Ali Paşa tarafından Tarihi Ali Paşa Hamamı inşa edilmiştir. 1579 - Deprem, bu depremden halk çok mağdur oldu ve hububatdan alınan vergi o yıl alınmamıştır. 1582 - Yeşilırmak yöresinde yoğunlaşan ayaklanmaların sonucunda güpegündüz İskilip'in silahlı ayaklanmacılarca basılması. 1585 - Çorum ve Amasya depremi 1591 - Çorum, şimdiki Ankara şehrinin merkezi olduğu eyalete bağlı sancak merkezi oldu. 1595 - Çorum, şimdiki Amasya şehrinin merkezi olduğu eyalete bağlı sancak merkezi oldu. 1601 - Celali kalkışmasının elebaşı Karayazıcı'nın öldürülmesi. 1601 - 1610 - Büyük Kaçgunluk Devri devlet erkinin yörede tümden ortadan kalktığı bu dönemde; İskilip, Merzifon, Osmancık ve Gümüş yerleşimlerine Süleyman, Kara Ahmet ve Musa adındaki şefelerin önderliğinde suhte ve leventlerin baskınlar yaparak insanların mallarını ve erkek çocuklarını kaçırmışlardır. 1692 - Büyük bir deprem olmuştur, şehirler ve köyler harap olmuştur. 1729 - Çorum'da kuşluk vaktinde deprem oldu. Aynı gün altı kere deprem oldu, bir aydan fazla devam etti, İskilip ilçesi'nin bütün evleri harap oldu 1730 - Şimdiki İskilip kütüphanesinin ikincil temeli olan; Hocazade, Şeyh Hasip ve Hacıbey kütüphaneleri kuruldu. 1730 - Dedesli ovasında yer alan alevi köylerinin ilk kez kurulması. 1734 - Şiddetli bir deprem oldu. 1754 - Kalınsaz adı ile (Sungurlu) Yozgat'a bağlı nahiye oldu. 1756 - Şimdiki Çorum İl kütüphanesinin çekirdeği ve başlangıcı kabul edilen Elhaç Ali Efendi bin Mahmut vakıf kütüphanesi açıldı. 1759 - Şiddetli bir deprem oldu 1763 - Çorum'un Çapanoğlu Ahmed Paşa'ya arpalık olarak verilmesi. 1793 - Çorum depremi. 1794 - Kalınsaz (Sungurlu) nahiyesi Çorum'a bağlandı. 1800 - Deprem ve 600 kişi şehri terk eder. Bu deprem ve sonrasında çıkan yangınların sonucu yılgınlığa düşen halkın büyük bir çoğunluğu Mısır'a göç etmiştir. 1822 - İskilip, Terzi Bekir kütüphanesi kuruldu 1824 - Deprem halk uzun süre çadırlarda ikamet etti. 1828 - İskilip içme suyunun bilinen temellerinden olan Hacı Ali çeşmelerinin vakıf olarak kurulması. 1841 - Çorum, Sivas eyaletinden alınıp Ankara eyaletine bağlı sancak merkezi. 1848 - İskilip Camii Kebir (Ulu Camii) kütüphanesi kuruldu. 1863 - Çorum, sancak merkezi kazaya çevrildi. 1864 - Çorum, Yozgat sancağına bağlı kaza olarak bağlandı. 1864 - Osmancık, Amasya sancağına bağlandı. 1866 - Kalınsaz, Budaközü (Sungurlu) adı ile kaza oldu. 1866 - Hacıköy (Mecitözü) kaza oldu. 1866 - İskilip, Amasya'dan alınarak Çankırı sancağına kaza olarak bağlandı. 1866 - Ruslar tarafından Kafkasyadan sürgün edilen Çerkesler İskilip'e geldi. 1871 - Mecitözü Rüşdiyyesi açıldı. 1872 - Çorum Rüşdiyyesi açıldı. 1872 - İskilip belediye teşkilatı kuruldu 1875 - İskilip, Kastamonu Vilayetine bağlı. 1876 - Çorum belediye teşkilatı kuruldu 1879 - İskilip ve Sungurlu'da Rüşdiyye okulları açıldı. 1890 - İskilip ilçesi, Amasya sancağına kaza olarak bağlandı. 1891 - Osmancık belediye teşkilatı kuruldu 1894 - Çorum, Ankara vilayetine bağlı olarak yeniden sancak merkezi yapıldı ve İskilip, Osmancık ile Sungurlu kazaları Çorum Sancağına bağlandı. Çağımızdaki siyasi idarenin banisi oldu bu durum. Bu durum devirin Osmanlı paşası Yedi Sekiz Hasan Paşa'ın gayreti ile meydana gelir. 1895 - Çorum Hasan Paşa Kütüphanesi kuruldu. 1902 - Çorum İdadi mektebi faaliyete geçirildi. 1905 - Alaca belediye teşkilatı kuruldu 1908 - İskilip merkezli büyük yıkıma yol açan deprem 1911 - Kargı belediye teşkilatı kuruldu 1914 - Çorum, yeni bir padişah salnamesi ile Ankara'ya bağlı sancak merkezi olur ve İskilip, Osmancık, Sungurlu, Mecitözü ile Alaca'da Çorum'a bağlı kılınır. 1919 - Hüseyinabad (Alaca) nahiyesi kaza yapıldı. 1920 - Çapanoğlu, Pontus ve Aynacıoğlu ayaklanmaları. Bu ayaklanmalar Çorum merkez ilçesinin doğu ve kuzeyinde etkili oldu. 1920 - Çerkez Ethem ve birliklerinin isyancıları yenmesi. 1921 - Çorum Türkiye Cumhuriyeti'nin müstakil sancak oldu. 1924 - Çorum Türkiye Cumhuriyeti'nin müstakil vilayeti oldu. 1924 - İskilip Halk kütüphanesi Caca Bey mescidi yanında ilk düzenli yerinde açılır. Kızılırmak, İskilip - Çorum yolu üzerinde ilk köprü, Kaymakam Baha Koldaş dönemi 1925 1925 - İdadi Mektebi ortaokul yapıldı. 1925 - Yazılı tarih boyunca Kızılırmak üzerinde bilinen İskilip - Çorum arası ilk köprü ahşap olarak kullanıma açıldı. 1929 - Çorum Meteoroloji İstasyonu kuruldu 1932 - Çorum'da modern un üretiminin başlangıcı olan Hatap Un Fabrikası üretime başladı. 1932 - Çorum Kızılay Şubesi açıldı. 1935 - Hüseyinabad kazasının adı Alaca olarak değiştirildi 1939 - Merkez üssü Erzincan olan deprem Çorum ve havarisinde yıkıma neden oldu. 1941 - Alacahöyük Müzesi açıldı 1943 - Çorum'da meydana gelen depremde 2554 ev yıkıldı ve 618 kişi öldü. 1945 - İskilip ilçesine tümü bağlı Dedesli Ovası köylerinin ırmağın doğu yakasında kalanlarının tümü Çorum merkez ilçeye dönemin valisinin ısrarıyla bağlanması. 1946 - Çorum'da ilk kez toprak sanayisi olarak Yıldız Kiremit ve Tuğla Fabrikası quruldu. 1953 - Kastamonu ili ilçesi Kargı, Çorum iline dahil oldu. 1957 - Çorum Çimento Fabrikası faaliyete başladı. 1958 - Bayat belediye teşkilatı kuruldu 1958 - İskilip ilçesinin nahiyesi olan Alagöz, Bayat adıyla ilçe olarak Çorum vilayetine dahil oldu. 1959 - Mecitözü ilçesinin nahiyesi olan Ortaköy ilçe olarak Çorum vilayetine dahil oldu. 1966 - Boğazköy Müzesi açıldı. 1966 - Çorum'da makine sanayisinin başlangıcı olan Çağıl Makina faaliyete başladı. 1968 - Çorum Müzesi açıldı. 1969 - Uğurludağ belediye teşkilatı kuruldu 1973 - Çorum makine imalat sanayisinin öncülerinden olan Arsan Makina İmalat Tic. A.Ş. 1975 - İki yıllık yüksek okullar açıldı; Makina Meslek Yüksek Okulu ve Eğitim Enstitüsü. 1975 - Çorum Yem Fabrikası üretime girdi. 1976 - ÇOPİKAS A.Ş. kuruldu, kâğıt ve oluklu mukavva fabrikası üretime başladı 1977 - Çorum Organize Sanayi Bölgesi işletmeye açıldı. 1977 - Çorum Süt Peynir ve Tereyağı Fabrikası üretime başladı. 1980 - Tarihe Çorum Olayları diye giren Alevi - Sünni kışkırtılmasında ölenler oldu ve Çorum merkez ilçede çok sayıda aile Çorum'dan göç etti. 1981 - Çorum'un ilk demir çelik dökümhanesi olan Kızılırmak Döküm Sanayii ve Ticaret A.Ş. açıldı. 1981 - Ayvaz Kale Kiremit Fabrikası işletmeye açıldı. 1981 - İlk kez Hitit Festivali düzenlendi. 1982 - İl genelindeki kiremit ve tuğla fabrikası sayısı 40 adete ulaştı. 1985 - Çorum'un ilk bakır fabrikası Hançerliler Bakır Ltd. Şti faaliyete geçti. 1985 - Çorum makine sektöründe faaliyet gösteren Erdal Özkan Makina A.Ş. faaliyetine başladı 1985 - Çorum makine imalat sanayisinin öncülerinden olan Altan Makina ve Çelik Döküm Ltd. Şti. faaliyete geçti. 1987 - Çorum toprak sanayi makineleri imalatı öncülerinden yeni ürün ve tasarımlarıyla Yaşar Okumuş, Anmaksan Makine San.Tic. Ltd. Şirketini kurdu. 1987 - Çorum'da döküm sektörüne yönelik makine modeli imalatı yapan ilk firma Çorum Özmakina Model ve Döküm San.Tic.Ltd.Şti. faaliyete başladı. 1987 - Çorum'un ilk yüksek evsaflı krom çelik dökümhanesi olan Duduoğlu Çelik Döküm Sanayii Ticaret A.Ş. faaliyete girdi. 1987 - Hayat şırınga, Hayat Tıbbi Aletler ve Oluklu Mukavva San. Ve Tic. A.Ş kuruldu. 1987 - İskilip ilçesinin bucağı olan Uğurludağ ilçe olarak Çorum iline dahil oldu. 1987 - Sungurlu ilçesinin bucağı olan Boğazkale ilçe olarak Çorum iline dahil oldu. 1990 - Çorum' da ilk hidrolik pompa fabrikası Kozmak Hidrolik faaliyete geçti. 1990 - Osmancık ilçesinin bucağı olan Dodurga ilçe olarak Çorum iline dahil oldu. 1990 - Çorum merkez ilçesinin bucağı olan Laçin ilçe olarak Çorum iline dahil oldu. 1990 - İskilip ilçesinin kasabası olan Karaören adı değiştirilip Oğuzlar adıyla ilçe olarak Çorum iline dahil oldu. 1996 - 5.6 ve 5.4 şiddetinde peş peşe iki deprem olur, can kaybı olmadı. Coğrafya Çorum il topraklarının %61'i dağlıktır. Bu dağlar derin vadilerle yarılarak birbirinden ayrılmışlardır. Dağlar kuzey-batı yönünde uzanmıştır. Çorum il topraklarının batı kısmı Kuzey batı Anadolu'nun en önemli dağ sırası olan ve batıda Sakarya nehri ile doğuda Kızılırmak nehri arasında uzanan Köroğlu Dağ sırasının en doğu ucunda yer alır. Köroğlu dağ sırasının Kızılırmak havzasına ulaştığı yerde oluşan önemli yerleşmeler; İskilip, Bayat, Kargı, Oğuzlar, Dodurga, Alpagut'tur. Çorum ili İç Anadolu bölgesinin kuzey kısmında yer almaktadır. Karasal iklimi etkisi altındadır. Doğusunda Amasya, güneyinde Yozgat, batısında Çankırı, kuzeyde Sinop, kuzey batısında Kastamonu, kuzey doğusunda Samsun, güney batısında Kırıkkale illeri ile çevrilidir. Çorum şehir merkezinin diğer şehirlere uzaklığı; Ankara'ya 244, İstanbul'a 608, Amasya'ya 92, Sinop'a 294, Samsun'a 172, Tokat'a ise 188 kilometredir. İlçelerin il merkezine uzaklıkları; Alaca 52, Bayat 83, Boğazkale 87, Dodurga 42, İskilip 56, Kargı 106, Laçin 29, Mecitözü 37, Oğuzlar 68, Ortaköy 57, Osmancık 59, Sungurlu 72 ve Uğurludağ 66 km'dir. Ovalar Kızılırmak ve Taybı ovası, İskilip; En bereketli ova Çorum Ovası: arazi 375 km², yükseklik 800 m Bozboğa Ovası: arazi 70 km², yükseklik 820 m Ovasaray Ovası: arazi 75 km², yükseklik 700–800 m Hüseyin Ovası: arazi 264 km², yükseklik 725 – 875 m Dedesli Ovası: arazi 250 km² yükseklik 500 – 550 m Taybı Ovası: arazi 144 km², yükseklik 500 – 550 m Irmak Ovası: arazi 600 km², yükseklik 500–550 m Seydim Ovası: arazi 50 km², yükseklik 950 m Mecitözü Ovası: arazi 100 km², yükseklik 950 m Osmancık Ovası: arazi 300 km², yükseklik 300 – 350 m Düvenci Ovası: arazi 32 km², yükseklik 900 m Hamamözü Ovası: arazi 75 km², yükseklik 400 – 500 m Kuyumcu Ovası: arazi 72 km², yükseklik 400 – 500 m Sungurlu Ovası: arazi 750 km², yükseklik 550 –580 m Akarsuları İskilip; Dedesli Ovası yakınları Kızılırmak Kızılırmak Yeşilırmak Çat suyu Mecitözü çayı Çekerek ırmağı Dağlar Erenler tepesi 2.097 m Öbek Tepesi-2064 m ( geçmiş dağı Bayat) Türbe tepe 1.981 m Kara tepe - 1.846 m Kırklar Dağ - 1.791 m Çal dağı - Ada dağı - Kartal dağı - 1.777 m Teke dağı - 1.700 m Kavak dağı - Göl dağı - Deveci dağı - Sakaröküz dağı - Çatalkaya Tepesi-Karadağ 1.566 m Nüfus Güncel Nüfus Değerleri(TÜİK 6 Şubat 2024 verileri) Çorum ili nüfusu: 528.351'dir. Bu nüfusun %74,35'i şehirlerde yaşamaktadır (2023 sonu). İlin yüzölçümü 12.428 km2'dir. İlde km2'ye 43 kişi düşmektedir. (Bu sayı Merkez ilçede 121’dir.) İlde yıllık nüfus % 0,80 oranında artmıştır. Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Uğurludağ (% 36,84)- Merkez ilçe (-% 1,60) 06 Şubat 2024 TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 14 İlçe, 16 belediye, bu belediyelerde 126 mahalle, ayrıca 759 köy bulunmaktadır. alıntı
	Alıntı

Konu Araçları
Yazdırılabilir Sürümü Göster Sayfayı E-Postayla Gönder
Görünüm Modları
Normal Mod Hibrit Moda Geç Dişli Moduna Geç

Benzer Konular
Konu	Konuyu Başlatan	Forum	Yanıtlar	Son Mesaj
Yalova İli Genel Özellikleri	Papatya	Marmara Bölgesi	0	18 Şubat 2024 13:22
Kocaeli İli Genel Özellikleri	Papatya	Marmara Bölgesi	0	18 Şubat 2024 13:15
Çanakkale İli Genel Özellikleri	Papatya	Marmara Bölgesi	0	18 Şubat 2024 13:10
Tekirdağ İli Genel Özellikleri	Papatya	Marmara Bölgesi	0	18 Şubat 2024 13:04
Aydın İli Genel Özellikleri	Papatya	Ege Bölgesi	0	18 Şubat 2024 11:26